Sigortacılar Daireyi Merkezi tarafından İstanbul’un haritalarını çizmek üzere görevlendirilen Jacques Pervititch, 1922-1945 tarihleri arasında İstanbul’un haritalarını çizmiş ve 1945’te vefat etmiştir.
Beyoğlu İstiklal Caddesi’ndeki Sainte Marie Draperis Kilisesi arşivindeki kayıtlara göre Jacques Pervititch’in babası Petar Pervititch, 1839 yılında bugünkü Hırvatistan’ın Dubrovnik yakınlarındaki Cavtat köyünde doğuyor. Pervititch ailesinin İstanbul hikayesi, denizci olan baba Petar Pervititch’in, Jacques Pervititch henüz üç yaşındayken karısı, kızı ve diğer iki oğlunu da alıp İstanbul’a göçmesiyle başlıyor. Auguste, Pierre ve Jacques, Saint Pierre İlkokulu’na gidiyor. Ardından burslu olarak girdikleri Fransız Saint Joseph’i bitiriyorlar. Hatta Jacques Pervititch, 1894 yılında Saint Joseph’ten üstün başarı ile mezun oluyor.
Haritacılık eğitimini nereden aldığı bilinmese de yetkinliği nedeniyle üniversite eğitimi almış olma olasılığı yüksek görülüyor. Kendisi mühendislik özellikle de kartografi alanının en iyilerinden. Jacques Pervititch, İstanbul’da Josephine Drossa ile evleniyor. Çocukları Marcel 1903, Jeanne 1907 ve Henri 1911’de doğuyor. Pervititch ailesi hakkında üçüncü çocuklarının doğduğu yıldan itibaren 1922 tarihe kadar kayıt bulunamıyor. Jacques Pervititch son haritasını çizdiği 1945’te hayatını kaybediyor.
Jacques Pervititch’in kendi el yazısı ile yazdığı bu mektup benim bildiğim tek ıslak imzalı hatırası olup Türkçe çevirisi aşağıdadır. Mektupta sigortacılar için çizilen ve misyonunu bu anlamda tamamlayan haritaların alternatif kullanım alanlarına ilişkin tavsiyeler vermektedir.
Sigortacılar Daireyi Merkeziyesinde bulunan Mevcut Plan (Harita) Stoğunun Yeniden Kullanımı ile İlgili Proje
Halihazırda önemli olan ve bu saatten sonra herhangi bir parasal getirisi olmayacak bu harita stoğu, kurumunuzun temsil ettiği sektörlerin her birinin binalarında sergileme yoluyla reklamlara uyarlanırsa, kayda değer bir hizmet verebilir (GARLAR, GÜVERTELER, BRASERİYELER, RESTAURANTLAR, SİNEMALAR vb.)
Kurula iletilmiş, usulüne uygun olarak kaşelenmiş ve imzalanmış haritalar ve Türkçe olarak, daha az eğitimli okuyucuların bile erişebileceği şekilde yazılmış bir reklam ile birleştirilirse her sektörde yaşayanların dikkatini, kendilerini tehdit eden, yangın risklerine çekecektir :
1) Arazinin konfigürasyonu (Caddelerin köşelerindeki sayısallaştırılmış boyutlar, bu noktaların her birinin hipsometrik konumlarını zaten açıkça göstermektedir ve basit bir zihinsel hesaplama, tehlike anında tutum belirlemeyi mümkün kılar).
2) Mevsime bağlı olarak Olağan Rüzgarlar. (Her tahtadaki Kuzey oku, basit bir okul çocuğunun bile onu sokaklara ve bloklara yönlendirmesine ve anlamlandırmasına izin verir)
3) Baskın inşaat türleri ve bunların her bir adadaki gruplandırılması. (Geleneksel renkler anında tasarıma izin verir)
4) Sokakların yönü, genişliği ve uygulanabilir olduğunda üst üste binmesi.
5) Yangın hidratlarının, kamusal ve özel su depolarının (çeşme, sarnıç) pratik kullanım olanaklarına göre sayısı ve yeri.
6) Son olarak, sektörlerin her birine özgü ve orada yerel ve özel bir yangın tehlikesi oluşturan her türlü özellik (Fabrikalar, depolar, garajlar vb.)
Açıkça, Teknik ve sanatsal olarak zaten bilinen planların (haritaların) halka açık yerlerde sergilenmesi, reklam açısından bir yenilik teşkil edecek, ve yaşadığı yerin durumunu bilmek isteyen ve dolayısıyla yakın çevresini tanımak isteyen herkesin merakını cezbedecek, halkın hemen dikkatini çekecektir.
Açıklayıcı notlar (çok önemli) incelemenin ve anlamanın ötesinde, her okuyucuyu kaynakları ölçüsünde gerekli tedbirleri almaya teşvik edecektir.
Ayrıca böyle bir reklam, özellikle herhangi bir kartografik çalışmadan etkilenen Türk gençleri için, halk için eşi benzeri görülmemiş ve ücretsiz bir eğitim olacaktır.
Hiç şüphe yok ki ilgili makamlar, özellikle de Milli Eğitim Bakanlığı bu halk eğitimi girişimine tam destek vermektedir.
Son olarak, bunun sigortalılar ve sigortacıları arasındaki risklerin tanımlanmasını kolaylaştıracağı kesindir.
Bu planların (haritaların) her biri, verilmek istenen mesajı açıkça gösteren not ile beraber (ilgili not; Plan Yazarının da olacağı yetkili bir komisyon tarafından incelenecek ve hazırlanacak) iki sert çubuğa sabitlenerek zarif ve hareketli bir duvar süspansiyonu oluşturulabilir.
Şimdiye kadar Fransızca basılmış olan her panonun başlığı (özel kullanımı ve yurtdışına gönderilmesi göz önüne alınarak Fransızca hazırlanmıştır), Türkçe baskı ile değiştirilerek aynı alanda kendini çerçeveleyen bir uygulama ile kolayca kapatılabilir, bu da iyi bir şekilde görünür:
(Sokak adı)
Hususi Sigorta Planı
1934 senesi zarfında Türkiye Sigortacılar Dairesi Merkeziyesi tarafından teelif edilmiştir.
Mikyası = 1 :500 (ya da diğer plan ölçeği gibi)
Sokak adlarına gelince, 1931’den önce basılan planlar için,
Yaratıcı, alanda meydana gelen değişiklikleri kademeli olarak kaydedebilir; kısımlara atıfta bulunarak tanımlama ile her bir pano ile ilgili alfabetik bir liste hazırlar; bu liste, açık bir şekilde basılmış olarak ilgili panonun boş bir köşesine yapıştırılacak ve planda görünen adların 1930’dan önce böyle olduğunu belirten bir açıklama ile yapıştırılacaktır. (Bu sokak revizyonu çalışmasının şirketlerin kendileri için zaten çok gerekli olduğunu göz önüne alarak)
Kısa bir düşünme, yayınlanmamış, çekici, öğretici ve dolayısıyla herkes için yararlı olan böyle bir reklamın, öte yandan, sigorta şirketlerinin yararına olacak şekilde resmi bölümleri kesinlikle ilgilendirirken, yalnızca daha düşük bir masraf gerektireceğini takdir etmeyi mümkün kılar.
Özellikle büyük bir yangından sonra basında doğru zamanda yayınlanan birkaç iyi düşünülmüş Duyuru, halkın dikkatini çeker veya uyandırırdı.
Bunu yapan kişi, ortak analiz ve böyle bir projenin olası uygulaması için sigorta şirketlerinin merkez ofisinin emrindedir; mevcut satırları zorunlu olarak yalnızca basit bir genel bakış sağlar.
J.PERVİTİTCH
20 Temmuz 1934
Diğer sanat eserlerimizin hikayelerine buradan ulaşabilirsiniz.
Sosyal medya hesaplarımızı takip etmek için:
