Boz Kurt Sigorta Şirketine ait antetli bir zarf. Böyle bir sigorta şirketinin varlığını sanırım sigortacılık tarihi ile ilgilenen çok az kişi bilmektedir. 2. Abdülhamid devrine kadar sigortacılık işlemleri batılı sigorta şirketleri tarafından yapılmaktadır. Ülke kaynaklarının yurt dışına çıkışını engellemek için o dönemde milli kaynaklar araştırılmaya başlanır. 1892’de Osmanlı Sigorta Şirketi, ilk yerli sigorta şirketi olarak, kurulur. Aslında Osmanlı Sigorta Şirketi’nin hisse yapısı tamamen yabancı sermayeden oluşmaktadır. İsminin yarattığı etki, yabancı şirketlerden farklı olarak poliçelerini Osmanlıca üretmesi ve Türk yargısını anlaşmazlıklarda kullanması nedeniyle kısa zamanda halk arasında büyük ilgi gören şirketin bazı yörelerde pazar payı %50’lere çıkar. Bu durumun baskısı altında kalan yabancı şirketler faaliyetlerini devam ettirmek için unvan değişikliklerine gider. Fransız Assurance Gles De Paris isimli şirket ünvanını Boz Kurt Sigorta olarak değiştirir. Uzun arayışlar sonunda bu şirketin tasfiyesi esnasında Fransa’daki reasürans firmasına gönderilen bir zarf edinebildim.
Devamını oku
Ziyaeddin Cimilli, Sigorta Murakabe Kurulu’nun ilk başkanıdır (1963). Bir dönem Güven Sigorta’da görev yapmış ve 05.05.1967 tarihinde vefat etmiştir. Sigorta Murakabe Kurulu’nun 1963’te kurulduğu düşünülürse kartvizit 1963-1967 yıllarına aittir. 1951-1959 yılları arasında Galatasaraylılar Derneği Başkanlığı yaptığı arşivden anlaşılmaktadır.
Devamını oku
Orel Sigorta Şirketi, poliçenin tanzim edildiği yıllarda (ilgili poliçenin tanzimi 1916) Munich Re’nin primary sigorta şirketi olarak faaliyet göstermektedir. Şirket, faaliyetlerini Saint Pierre Han, Galata’da sürdürmüştür. Saint Pierre Han 2021 yılında Bahçeşehir Üniversitesi tarafından konservatuar yapılmak üzere satın alınmıştır. Gördüğü büyük restorasyon öncesinde Bahçeşehir Üniversitesi yetkililerinden izin alarak fotoğraflama şansım olmuştu. Fotoğraflara Instagram hesabımdan erişebilirsiniz.
Devamını oku
Koleksiyonumun en nadide parçası olup Osmanlı Sigortacılığında elime geçen en eski belgedir, Osmanlı tarihinin ilk tahkim belgesi olup Osmanlı arşivinde süren araştırmalarımda da Osmanlı tarihinin sigorta ile ilgili ulaşılabilen en eski ve en ciddi belgesidir. 1846 (Hicri 1262) yılında “Tacir Musa Ağa’nın İskenderiye İngiliz sigorta kumpanyasından davası hakkında” hariciye nezaretine yazdığı ve zararının tazmininde yardım talep ettiği dilekçe haricinde bu belge öncesinde “sigorta” Osmanlı yazışmalarında genelde yabancılara yaptırılan işlerde karşı tarafın talep ettiği bir husus olarak geçmekte ama sigorta konulu bir belge bulunmamaktadır. Fransız Sigorta Şirketi La Confidente’den hasarını alamayan Osmanlı vatandaşı Hüseyin Bey; bu durumu Osmanlı Ticaret Bakanlığı’na şikayet etmiş ve Osmanlı Ticaret Bakanlığı o zamanki koşullarda tahkim olarak kabul edilebilecek bir kurulun toplanmasını sağlamıştır. Neticesinde kurul Fransız Sigorta Şirketi’ne hasarı ödeme tavsiyesinde bulunmuştur. Belgede dikkat çeken hususlardan biri Fransız Sigorta Şirketinin o tarihte dahi Osmanlı Ticaret Bakanlığı’nın toplantıya bir vekil atama talebini geri çevirmemiş ve bir avukat temsili ile toplantıya katılmış olmasıdır. Hüseyin Bey’in belki de bilmediği gerçek ise o esnada La Confidente Şirketi’nin tasfiye halinde olmasıdır. Bir sonraki koleksiyon eserinde şirketin Osmanlı’daki küçük hissedarlarına hisseleri karşılığı ödeme yaparak feragatname aldığı 1851 tarihli belgeye ulaşabilirsiniz. Dökümanın Türkçe çevirisi: Ticaret Bakanlığı’ndan tercüman hazır olduğu halde tezkiresi buyrula 18 Eylül […]
Devamını oku
Osmanlı topraklarında 1870 Beyoğlu yangını öncesinde yabancı sigorta şirketlerinin sadece nakliyat alanında faaliyet gösterdiği bilinmektedir. Kayda geçen ilk gelişme 1862’de Avusturya Şirketi Riunione Adriatica di Sigurta Şirketi’nin İstanbul’da açtığı acenteliktir. Ekli belgede 1851 yılında tasfiye halinde olan La Cinfidente Sigorta Şirketi’nin Osmanlı vatandaşı olan küçük sermayedarlarına tasfiye memuru vasıtasıyla yaptığı ödemeler ile aldığı feragatname olup sigortacılık tarihi adına önemli bir belgedir.
Devamını oku
Kişisel olarak sigorta antikasına olan ilgim yaklaşık 19 yıldır devam ediyor. Sigortacılığa gönül vermiş birisi olarak hala hafta sonları Galata’da sokakları gezip eski sigorta belgeleri üzerinde bulduğum şirket ve acente adreslerini fotoğraflıyorum. Belgeleri inceleyip Türkiye’de sigortacılık tarihine dair kitapları okuyarak o dönemde sigortacılığın nasıl yapıldığına dair yazılmayanları anlamaya çalışıyorum. Son yıllarda yaşadığımız pandemi ve Şubat 2023’te yaşadığımız deprem sonrasında sanal bir sigorta müzesi fikrini hızlandırmak konusunda motive oldum. Sektörün sigorta antikası stoğunu bu müzede konsolide ederek Türkiye’de sigortacılığın tarihi ile ilgili mümkün olduğunca çok belgeyi bu portalda sunmak istiyorum. Portala koleksiyonları ile destek veren kişi ve kurumlara ve geçmişte sigortacılık ile ilgili araştırmalar yaparak eser bırakan herkese teşekkürü borç bilirim. Yukarıda seçtiğim görsel David Kohen’in babası Marko Kohen’e ait olan ve birlikte işlettikleri Marko Kohen ve Oğlu Kol. Şti. tarafından 1968 yılında tanzim edilmiş bir fatura olup; sigortacılık antikası bilincinin gelişiminde renkli karakteri ile önemli rol oynayan David Kohen’e olan saygımı ifade etmek üzere giriş sayfasına koymayı bir borç bildim. Müzeyi ziyaret eden herkese de Birant Yıldız’ın Sigortacılığın Duayeni David Kohen isimli söyleşi kitabını okumalarını tavsiye ediyorum. Sertem Demir, 27.03.2023
Devamını oku
